Ik was zeer geïnteresseerd om hier een keer rond te kijken, om te zien wat voor stad het is en wat het voor een slaperig provinciestadje betekent om te upgraden tot hoofdstad. In ieder geval wordt er veel gebouwd, vooral ook aan de infrastructuur. De gebrekkige planning levert echter wel wat hilarische situaties op zoals ook op de beelden op deze pagina te zien. Ik was verbaasd over Pristina, het was een bijzondere stad, met ook veel problemen op diverse vlakken, dat is ook op de foto’s te zien.
Pristina ontstond in de Middeleeuwen en speelde een belangrijke rol in die tijd, tot de Ottomanen de Servische troepen in het vlakbij gelegen Kosovo Polje (de slag om het merelveld in 1389) verpletterend versloegen.
Ik kon mijn ogen niet geloven toen ik vanuit Mitrovica aangereden kwam en de nieuwe rondweg die op dat moment in aanleg was probeerde te nemen. Behalve dat het een behoorlijk stoffige bedoening was, stond er zomaar opeens midden op de rijbaan een elektriciteitsmast en gingen beide rijstroken eromheen. Tot nog toe is dit de meest bizarre verkeerssituatie die ik in heel Oost Europa tegengekomen ben.
De absurdititeit van het Servisch – Kososvaarse conflict wordt nog eens duidelijk in diverse aanpakbiljetten. De Servische staat ziet Kosovo als opstandige provincie en erkent de onafhankelijheid daarom uiteraard niet.
Dat betekent dat inwoners van Kosovo in principe ook stemgerechtigd zijn in de Servische verkiezingen, bijvoorbeeld voor de lokale verkiezingen die in heel Servië, dus ook Kosovo gepland stonden voor 16 Augustus 2009. De Servische overheid heeft ook voor Pristina verkiezingen voor de gemeenteraad georganiseerd.
Je vraagt je af wie daarvoor gaat stemmen en wat zo’n eventueel gekozen gemeenteraad dan wil en kan doen. Het lijkt me dan eerder een gekozen borrelclub waar gedebatteerd wordt, zonder dat dit tot iets gaat leiden.
Met heel veel geld vanuit Europa is er in Kosovo een regering opgezet, inclusief een parlement. Corruptie tiert er uiteraard welig. Diverse parlementsleden reden in grote zwarte geblindeerde Hummers rond. Hieronder de centrale vergaderzaal van het parlement in Pristina, met weerspiegeling van een minaret in de ruiten. Dat is niet zomaar.
Kosovo is een moslimstaat, hoewel de meesten slechts in naam Moslim zijn, wordt er wel heel veel geld gestoken in Koranscholen. Wanneer je door Kosovo rijdt, staat in ieder dorp een fonkelnieuwe of (net gerestaureerde) moskee en bijbehorende Koranschool, gebouwd met geld uit Saudi Arabië of de Verenigde Arabische Emiraten, volgens grote trotse borden die er in het Albanees, Engels en Arabisch bijgeplaatst staan.
Tamelijk onfris allemaal, en vanwege de grote armoede in Kosovo zal het me niets verbazen als de volgende generatie terroristen daarvandaan komt.
De wonden van de oorlog in 1999 zijn nog zeer vers. Aan het hek voor het parlement hangen foto’s van honderden vermisten uit de oorlog en de periode van terreur ervoor. De Servische geheime dienst liet in de jaren ’90 vele in hun ogen verdachte individuen simpelweg verdwijnen. Dat wil zeggen, iedereen die openlijk iets riep over autonomie of onafhankelijkheid werd waarschijnlijk simpelweg vermoord.
Voor de veiligheid, je weet het maar nooit met bommenleggende fundamentalisten, zijn alle overheidsgebouwen en gebouwen van de EU delegaties ommuurd met hekken en/of beton, soort van Berlijnse muren zeg maar. Het duurde niet lang voordat de eerste negatieve leuzen over de EU en de VS op het beton verschenen. Op grote schaal zijn toen schoolkinderen gevraagd om over de leuzen heen te verven met kindertekeningen en engelse teksten, in het kader van het opfleuren van de stad.
Echter, daarna werd er weer vrolijk overheen geschilderd, dingen als EU is de bondgenoot van Servië en UNMIK, de VN, is een kolonisator. Tja…kan allemaal best waar zijn, maar liever dat dan made in Saudi Arabia of iets van dien aard.
In 2008 werd met een grote ceremonie het Newborn monument onthuld bij de onafhankelijkheidsfeesten. Bij het maken van deze foto een jaar later, is het monument een smerige, bekladde hoop schroot geworden. Buitengewoon jammer.
Ondanks de enorme buitenlandse investeringen, blijft de werkloosheid in Kosovo onverminderd hoog en de welvaart dientengevolge nog erg laag. Er is een grote informele economie, de meeste Kosovaren scharrelen op die manier hun kostje bij elkaar. Naast moderne nieuwe kantoorgebouwen, zijn er in de stad een onwaarschijnlijke hoeveelheid koffiehuizen, die gedurende de dag overvol zitten, ondanks dat er amper toerisme in Kosovo is.